Faust bilgi hırsı içinde kıvranan pek çok ilime sahip ama kendisinin hiçbir şey bilmediğini düşünmektedir. Mephisto ise sembol olarak şeytanın kendisidir. İnsanları sürekli kötülüğe sürüklemek istese de bir şekilde iyiliğe yol açan bir gücü simgelemektedir. Faust ise hayata karşı istekli, aktif, tutkulu ve hayatın kötü anlarında bile karamsar duyguların pençesine düşmeyen “yetkin insan” ı temsil etmektedir. Faust, iyilik ve kötülük kavramları ile karşı karşıya gelmektedir. Hayatın akışı içinde gerçeğe ve mutluluğa ulaşma yolunda hatalar yapmış ancak hiçbir suretle ruhunun ele geçirilmesine izin vermemiştir. Öğrenmek, düşünmek, sorgulamak, farkında yaşamak ve en önemlisi bu doğrultuda düşüncelerini eyleme dökebilmek gerekliliğine inanmıştır. Faust ayrıca ruhsal özgürlüğe ulaşmanın maddi arzuları kontrol etmek ve bencil olmamakla mümkün olabileceğini anlar.
Faust’un temsil ettiği “yetkin insan” bir oluşum sürecinin sonucudur, tıpkı bir kozanın içinde belirmek gibi. Tırtıl, bir gün uyanacağını bilerek dönüşüme bırakır kendini. Bilir ki bıraktığında ve içine döndüğünde olgunlaşır, ışık olmaya biraz daha yaklaşır. Zamanı geldiğinde o bir zamanlar onu sarmalayan, çok sevdiği kozasını yine kendi deler. Ne sona yaklaşır böylece, ne de yeni bir başlangıç kapısı açılmıştır; kendinde hep var olanı yaşama zamanı gelmiştir. İçin dışa kemalatı başlar. Bu, insanoğlunun kendi içindeki iyi ve kötüyle amansız savaşıdır.
